Voedseltransitie
Utrecht Food Freedom
Het is niet toevallig dat het idee van Utrecht Food Freedom (UFF) is geboren op een waterliniefort, Fort bij ’t Hemeltje. De regio Utrecht is steeds rijker aan lokale voedselproducten, het beschikt over een expertisecentrum op het gebied van korte voedselketens, gevestigd op dit fort. Ook spant de regio zich in om de Nieuwe Hollandse Waterlinie te laten erkennen als UNESCO-werelderfgoed.
De alliantie Utrecht Food Freedom wil dat over 10 jaar 25% van al het geconsumeerde voedsel in de provincie Utrecht van lokale en regionale herkomst is. Duurzaam, natuur- en mens-inclusief, waarbij ons cultureel erfgoed een centrale rol speelt. Duurzame landbouw gaat daarbij hand in hand met de zorg die gemeentes en provincie dragen voor het behoud van een betekenisvol historisch landschap en gezondheid van mens, dier en milieu.
Taskforce Korte Keten
De stichting Taskforce Korte Keten (TKK) ondersteunt en versterkt de regionale dynamiek van korte voedselketens door kennis te delen, ontwikkeling te faciliteren en het momentum van korte ketens zo goed mogelijk te benutten. De Taskforce is ontstaan vanuit een krachtenbundeling van zeven ondernemers (Amped, Local2Local, Willem&Drees, Atlantis Handelshuis) en experts (Universiteit Wageningen, LTO, Food Hub) in de korte keten, geïnspireerd door jaren ervaring en uitdagingen. Bekijk de video van de lanceringsbijeenkomst.
Nederland kent vele korte voedselketens: initiatieven die inzetten op lokaal voedsel, een eerlijke prijs voor producenten en meer verbinding tussen boeren en stedelingen. Deze korte keteninitiatieven lopen echter vaak tegen dezelfde obstakels aan, vooral als ze beginnen te groeien. Ieder initiatief moet zelf weer opnieuw het wiel uitvinden. En daarom blijft het bereik van deze initiatieven klein, zeker ten opzichte van de retail. De TKK wil dit verbeteren door samenwerking en kennisdeling op landelijk niveau te faciliteren.
GAIN-transitiemodel
De Taskforce werkt met het GAIN-transitiemodel. Het is een op game design gebaseerd samenwerkingsmodel dat voor elke speler in de korte keten relevant is. Alleen door samenwerking versterken en versnellen wij de transitie van (een deel) van het voedselsysteem.
De TKK draagt bij aan de landbouwvisie van minister Schouten, en heeft daarbij een mandaat van het ministerie van LNV om richting te geven aan de ontwikkeling van korte voedselketens in Nederland. De TKK is een ecosysteem van samenwerking en gelooft in het betrekken van jong talent in de praktijk van de voedseltransitie. Amped is medeoprichter van de TKK en de stichting is gevestigd op Fort bij ’t Hemeltje in Houten.
Smartchain H2020
SMARTCHAIN is een ambitieus, driejarig project van de Europese Commissie met 43 partners uit 11 Europese landen, waaronder stakeholders van de korte voedselketen, geleid door de Universiteit van Hohenheim.
De centrale doelstelling is het bevorderen en versnellen van de overgang naar samenwerkende korte voedselketens en, door middel van concrete acties en aanbevelingen, nieuwe robuuste bedrijfsmodellen en innovatieve praktische oplossingen te introduceren die het concurrentievermogen en de duurzaamheid van het Europese agrofoodsysteem verbeteren.
Met behulp van bottom-up, vraaggestuurd onderzoek, zal het Smartchain-consortium
- een multi-perspectiefanalyse uitvoeren van 18 case studies van korte voedselketens t.a.v. technologische, regelgevende, sociale, economische en milieufactoren;
- de koppelingen en interacties tussen alle belanghebbenden in korte voedselketens onderzoeken;
- de belangrijkste parameters identificeren die van invloed zijn op duurzame voedselproductie en plattelandsontwikkeling tussen verschillende regio’s in Europa.
Amped is namens Nederland de Dutch Hub Manager binnen het Smartchain-consortium en Local2Local is een van de case studies. Sinds de start in 2018 betrekt Amped (Local2Local Talents) studenten en jonge talentvolle mensen bij de uitvoer van taken en onderzoek binnen het project.
Korte keten in Metropoolregio Amsterdam
Amsterdam is populair om te wonen en te werken. Lokale producten hebben nog te weinig voet aan de grond in de stad, terwijl de potentie om het van vers voedsel uit de regio enorm is.
Local2Local, Taskforce Korte Keten, Vereniging Flevofood, Food Hub en Impact Hub Amsterdam hebben daarom de handen ineen geslagen om dit de komende jaren werkelijkheid te maken. Er zal samengewerkt worden met vele belanghebbenden, inclusief zorg- en onderwijsinstellingen. Hier is vanuit het verbonden ecosysteem een rol weggelegd voor Local2Local Talents.
Korte keten in Flevoland
Vereniging FlevoFood is een netwerkvereniging van en voor Flevolandse voedselbedrijven. Letterlijk en figuurlijk geworteld in de polder. Flevofood heeft een regionale alliantie gevormd met boeren, onderwijsinstellingen, gemeenten, de Rabobank en ondernemers om een lokaal, eerlijk, gezond en economisch succesvol voedselsysteem in Flevoland realiteit te maken. Hiervoor werkt Flevofood samen met Local2Local om voordeel te halen uit L2L’s ervaring.
Vereniging Flevofood trekt ook samen op met de Taskforce Korte Keten (TKK), Rabobank Amsterdam en Provincie Flevoland om de Metropoolregio Amsterdam van lokaal voedsel te gaan voorzien.
FoodChains 4 EU
Europa heeft steeds hogere verwachtingen met betrekking tot voedselkwaliteit en duurzaamheid: verwerking, verpakking, opslag, afvalvermindering, distributie en detailhandel. Innovatie speelt een sleutelrol bij het voldoen aan deze behoeften en het bevorderen van duurzame voedselketens die geschikt zijn voor de toekomst.
Het FoodChains 4 Europe consortium richt zich op innovatie die bijdraagt aan de ecologische en sociale duurzaamheid van de voedselketen. Het consortium zal bedrijven in de voedingssector ondersteunen bij het leveren van deze innovaties, zowel op financieel als op technologisch vlak. FoodChains 4 Europe heeft 5 regio’s in de EU aangewezen om de implementatie van regionaal beleid te verbeteren en innovatie te bevorderen voor de realisatie van duurzame (korte) voedselketens, Flevoland (Vereniging Flevofood, Provincie Flevoland en Aeres Hogeschool) is de Nederlandse regio in dit Europese project.
GAIN & Local2Local in Schotland
Het door Amped / Local2Local ontwikkelde GAIN-transitiemodel heeft de laatste 2 jaar tractie gekregen. In de regio, nationaal (mandaat van het ministerie van LNV) en internationaal (mandaat binnen Smartchain H2020). Dit model biedt alle stakeholders inzicht in zowel de positionering van hun activiteiten, als de wijze van samenwerking die de voedseltransitie mede mogelijk kan maken.
Local2Local is tot stand gekomen op basis van GAIN en is zo ingericht (visie, marktmodel, ICT, samenwerking) dat het relatief makkelijk (en sneller, door geleerde lessen) elders toegepast kan worden. In juli 2019 kreeg L2L bezoek van een Schotse delegatie van landbouwers, belangenbehartigers en ambtenaren. Schotland heeft nog geen korte voedselketens, maar heeft dezelfde uitdagingen in de landbouw.
GAIN en Local2Local sloegen aan bij de Schotse bezoekers en er zijn opvolgende bezoeken in Nederland en Schotland geweest. Ook het Schotse ministerie van landbouw en de voedselindustrie zijn hierbij betrokken. Het uitgangspunt is dat L2L Schotland gaat helpen met de implementatie van korte ketens, aan de hand van het GAIN-transitiemodel.
